Acem Pilavı, Osmanlı mutfağından günümüze kadar ulaşan, baharatların ve etin eşsiz uyumunu barındıran nefis bir pilav çeşididir. İran mutfağından esinlenerek Osmanlı mutfağına dahil olan bu tarif, özellikle davet sofralarında göz kamaştıran bir ana yemek olarak sunulmaktadır. Pilavın içindeki baharatlar ve kuru yemişler, ona bambaşka bir aroma katarak klasik pilav tariflerinden farklı bir lezzet sunar.


Acem Pilavının Kökeni ve Tarihi

Acem Pilavı, İran mutfağından Osmanlı mutfağına geçmiş, zaman içinde yerel dokunuşlarla şekillenmiş geleneksel bir yemektir. İran’da safranlı, kuru meyveli ve baharatlı pilavlar oldukça yaygın olup, Osmanlı saray mutfağında da bu tarz pilavlar önemli bir yer tutmuştur. Osmanlı mutfağında “Acem” kelimesi genellikle İran kültürüyle ilişkilendirilirdi, dolayısıyla bu pilava da bu isim verilmiştir. Günümüzde özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yapılan bu pilav, düğün sofralarının ve özel davetlerin vazgeçilmez yemeklerinden biridir.


Acem Pilavı İçin Malzemeler (6 Kişilik)

  • 2 su bardağı baldo pirinç
  • 300 gr kuzu eti (kuşbaşı doğranmış)
  • 2 yemek kaşığı tereyağı
  • 2 yemek kaşığı sıvı yağ
  • 1 adet büyük boy soğan (ince doğranmış)
  • 1 su bardağı sıcak su (eti pişirmek için)
  • 2 su bardağı et suyu
  • 1 tatlı kaşığı tarçın
  • 1 tatlı kaşığı karabiber
  • 1 çay kaşığı kimyon
  • 1 çay kaşığı yenibahar
  • Tuz (damak tadına göre)
  • 1 çay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
  • 1 çay bardağı kuş üzümü
  • 1 çay bardağı dolmalık fıstık
  • 1 havuç (rendelenmiş, isteğe bağlı)
  • 1 çay bardağı sıcak süt (pirinci ıslatmak için)

Acem Pilavı Nasıl Yapılır? (Adım Adım Tarif)

1. Pirincin Hazırlanması

  • Pirinci bir kaba alın ve üzerine sıcak süt ekleyerek 15-20 dakika bekletin.
  • Daha sonra iyice yıkayın ve süzün. Bu işlem, pirincin nişastasını azaltarak tane tane dökülmesini sağlar.

2. Etin Pişirilmesi

  • Geniş bir tencereye tereyağı ve sıvı yağı alın.
  • Küp doğranmış soğanları ekleyerek kavurun.
  • Soğanlar pembeleştikten sonra kuşbaşı doğranmış kuzu etini ekleyin ve suyunu salıp çekene kadar kavurun.
  • Üzerine 1 su bardağı sıcak su ekleyerek kısık ateşte etler yumuşayana kadar pişirin.

3. Kuruyemişlerin Kavrulması

  • Ayrı bir tavada bademleri ve dolmalık fıstıkları hafifçe kavurun.
  • Daha sonra kuş üzümünü de ekleyip birkaç dakika daha soteleyin.

4. Pilavın Pişirilmesi

  • Etler iyice pişince, üzerine süzülmüş pirinci ekleyin ve 2-3 dakika kavurun.
  • Rendelenmiş havucu da ekleyerek karıştırın.
  • Baharatları (tarçın, karabiber, kimyon, yenibahar ve tuz) ekleyin.
  • 2 su bardağı sıcak et suyunu pilavın üzerine dökün.
  • Önceden kavurduğunuz badem, fıstık ve kuş üzümünü de ekleyerek karıştırın.
  • Tencerenin kapağını kapatıp, kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirin (yaklaşık 15-20 dakika).
  • Ocaktan aldıktan sonra üzerine temiz bir bez kapatıp 10 dakika demlendirin.

Acem Pilavının Püf Noktaları

  • Pirinci sütte bekletmek, pilavın tane tane olmasını sağlar.
  • Baharatları kontrollü eklemek önemli, özellikle tarçın ve yenibahar fazla kaçarsa baskın olabilir.
  • Pilavı pişirirken mutlaka kısık ateşte tutun, aksi halde suyunu çekmeden pirinçler diri kalabilir.
  • Etin lezzetini artırmak için kuzu eti yerine dana eti de kullanılabilir.
  • Kuş üzümü ve badem gibi malzemeler, pilava tatlı ve tuzlu dengesini verir; isteğe bağlı olarak azaltılabilir veya artırılabilir.

Acem Pilavının Besin Değerleri (100 gr için)

Besin Öğesi Miktar
Kalori 270 kcal
Karbonhidrat 40 g
Protein 9 g
Yağ 8 g
Lif 3 g
Demir 1.5 mg
Kalsiyum 50 mg
  • Glutensiz bir tarif değildir, ancak glütensiz diyet için uygun pirinç ve baharatlarla yapılabilir.
  • İçeriğinde kuruyemiş ve baharat bulunduğundan alerjisi olanlar dikkat etmelidir.
  • Protein açısından zengin olduğu için sağlıklı beslenme planlarında yer alabilir.

Acem Pilavı ile Uyumlu Yemekler

Bu özel pilavı tamamlamak için şu yemeklerle birlikte servis edebilirsiniz:

  • Yoğurtlu Meze Çeşitleri: Haydari, cacık veya süzme yoğurtlu köz patlıcan ezmesi.
  • Salatalar: Şehriyeli yeşil mercimek salatası veya nar ekşili roka salatası.
  • Et Yemekleri: Kuzu tandır, fırın tavuk veya dana rosto.
  • Tatlı Alternatifleri: Kaymaklı fırın sütlaç veya cevizli baklava.