Cağ kebabı, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde, özellikle Erzurum iline özgü, yatay olarak pişirilen bir kebap çeşididir. Adını, etlerin dizildiği “cağ” adı verilen özel şişlerden alır. Bu lezzetli kebap, 2010 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Erzurum Oltu Cağ Kebabı” olarak tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Tarihçesi
Cağ kebabının kökeni, Osmanlı dönemine kadar uzanır. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde “ahbap kebabı” olarak anılan bu yemek, dost meclislerinde hazırlanırdı. Zamanla, “cağ” adı verilen şişlerle servis edildiği için ismi “cağ kebabı” olarak değişmiştir.
Geleneksel Tarifi
Malzemeler:
- 1 kg kuzu eti (but veya sırt kısmı)
- 100 gr kuyruk yağı
- 2 adet büyük boy soğan
- 3 diş sarımsak
- 1 su bardağı yoğurt
- 1 çay kaşığı karabiber
- 1 çay kaşığı pul biber
- 1 çay kaşığı tuz
- Lavaş ekmeği (servis için)
Hazırlık Aşamaları:
- Etin Hazırlanması:
- Kuzu eti, sinir ve fazla yağlarından arındırılarak ince yaprak şeklinde dilimlenir.
- Kuyruk yağı da ince dilimler halinde kesilir.
- Marinasyon:
- Soğan ve sarımsak rendelenerek suyu çıkarılır.
- Yoğurt, soğan ve sarımsak suyu, karabiber, pul biber ve tuz bir kapta karıştırılır.
- Et ve kuyruk yağı dilimleri bu karışıma eklenerek iyice harmanlanır.
- Üzeri kapatılarak buzdolabında en az 6 saat, tercihen 24 saat dinlendirilir.
- Şişe Dizme ve Pişirme:
- Marine edilmiş et ve kuyruk yağı dilimleri, “cağ” adı verilen yatay şişlere sıra ile dizilir.
- Odun ateşinde, yatay olarak döndürülerek dış yüzeyi kızarana kadar pişirilir.
- Servis:
- Pişen etler, küçük metal şişlere (bico) alınarak servis edilir.
- Yanında lavaş ekmeği, közlenmiş domates, biber ve soğan ile sunulur.
Püf Noktaları
- Et Seçimi: Taze ve genç kuzu eti kullanmak, kebabın lezzetini artırır.
- Marinasyon Süresi: Etin en az 6 saat marine edilmesi, baharatların ete işlemesini sağlar.
- Pişirme Isısı: Orta harlı odun ateşi, etin dışının kızarıp içinin sulu kalmasını sağlar.
Besin Değerleri (100 gr için)
- Kalori: 250 kcal
- Protein: 20 gr
- Yağ: 18 gr
- Karbonhidrat: 1 gr
TasteAtlas 2025 Ödülleri
Cağ kebabı, 2025 yılında TasteAtlas tarafından düzenlenen “Dünyanın En İyi 100 Yemeği” listesinde 9. sırada yer alarak uluslararası alanda da tanınmıştır. Bu başarı, Türk mutfağının zenginliğini ve çeşitliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Cağ kebabı, tarihî kökeni, eşsiz lezzeti ve geleneksel sunumuyla Türk mutfağının önemli temsilcilerinden biridir. Erzurum’un bu özel yemeği, doğru malzemeler ve tekniklerle evde de hazırlanabilir. Özellikle dost meclislerinde, sohbetlerin lezzetli bir eşlikçisi olarak sofralarda yerini alır.
Afiyet olsun!