Fırın sütlaç, Türk mutfağının en sevilen tatlılarından biri olup, özellikle hafif ve sütlü tatlı sevenlerin favorisi. Fırında pişirilerek üzeri nar gibi kızaran bu tatlı, hem göz alıcı bir görünüme sahiptir hem de damakta enfes bir tat bırakır. Osmanlı mutfağından günümüze kadar gelen fırın sütlaç, kıvamı ve lezzetiyle her yaştan insanın beğenisini kazanmıştır.
Fırın Sütlacın Kökeni ve Tarihi
Sütlaç, Osmanlı döneminden bu yana sofralarımızın vazgeçilmez tatlılarından biri olarak bilinir. Kelime kökeni olarak “sütlü aş” ifadesinden türeyen sütlaç, süt, pirinç ve şekerle yapılan basit ama oldukça besleyici bir tatlıdır. Fırın sütlaç ise, klasik sütlacı bir adım öteye taşıyarak fırında üzeri kızartılan bir versiyonudur. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde meşhur olan fırın sütlaç, bakır kaplarda pişirilerek taş fırınlarda kızartılırdı. Günümüzde ise evlerde kolaylıkla fırında hazırlanabilen bu tatlı, hâlâ geleneksel yöntemlerle de yapılmaktadır.
Fırın Sütlaç İçin Gerekli Malzemeler
- 1 litre süt
- 1 çay bardağı pirinç
- 1 su bardağı toz şeker
- 1 paket vanilin (isteğe bağlı)
- 2 yemek kaşığı nişasta (buğday veya mısır nişastası)
- 1 su bardağı su
- 1 yumurta sarısı (üzeri için)
Fırın Sütlaç Nasıl Yapılır? (Adım Adım Tarif)
- Pirinçleri Haşlayın:
Pirinçleri yıkayıp süzün. Küçük bir tencereye alıp üzerine 1 su bardağı su ekleyerek orta ateşte yumuşayana kadar haşlayın. Suyunu çektiğinde ocaktan alın. - Süt ve Şekeri Kaynatın:
Büyük bir tencerede sütü kaynamaya bırakın. Kaynamaya başlayınca haşlanmış pirinçleri ekleyin ve karıştırarak pişirin. - Nişastayı Ekleyin:
Bir kasede nişastayı az miktarda sütle açarak karıştırın. Hazırladığınız karışımı kaynayan sütlaca azar azar ekleyin ve kıvam alana kadar sürekli karıştırarak pişirin. - Şeker ve Vanilini Ekleyin:
Toz şekeri ve isteğe bağlı olarak vanilini ekleyerek karıştırın. 3-4 dakika daha kaynattıktan sonra ocaktan alın. - Fırın Kaplarına Paylaştırın:
Hazırladığınız sütlacı ısıya dayanıklı küçük güveç kaplarına veya fırın kaselerine paylaştırın. - Üzeri İçin Yumurta Sarısı:
Bir kasede yumurta sarısını az miktarda sütle çırpın. Sütlaçların üzerine bir fırça yardımıyla sürerek kızarmasını sağlayın. - Fırında Kızartın:
Önceden ısıtılmış 200 derece fırının üst rafında, sadece üst ızgara açık olacak şekilde üzeri kızarana kadar pişirin. Yaklaşık 10-15 dakika içinde üzeri kahverengi bir renk alacaktır. - Soğutarak Servis Edin:
Fırından çıkardıktan sonra oda sıcaklığında soğumaya bırakın. Ardından buzdolabında birkaç saat dinlendirin ve soğuk olarak servis yapın.
Fırın Sütlacın Püf Noktaları
- Sütlacın daha parlak ve kıvamlı olması için nişastayı eklerken sürekli karıştırmalısınız.
- Üzeri daha koyu kızarmış bir sütlaç için fırın ızgarasını yakın ve kontrollü bir şekilde takip edin.
- Yumurta sarısı yerine üzerine az miktarda pudra şekeri serpip kızartabilirsiniz.
Besin Değerleri (1 Porsiyon İçin)
Besin Değeri | Miktar (1 Kase) |
---|---|
Kalori | 180-220 kcal |
Karbonhidrat | 35 g |
Protein | 6 g |
Yağ | 4 g |
Kalsiyum | 150 mg |
Fırın sütlaç, içeriğindeki süt sayesinde yüksek kalsiyum ve protein kaynağıdır. Hafif tatlı arayanlar için mükemmel bir alternatiftir.
Fırın Sütlaç Kaç Gün Saklanır?
Fırın sütlaç buzdolabında 3-4 gün boyunca tazeliğini koruyarak saklanabilir. Ancak, üzerinin yumuşamaması için hava almayan bir kapta muhafaza edilmesi önerilir.
Fırın Sütlaç ile Uyumlu Diğer Tatlılar
- Kazandibi: Sütlaç gibi sütlü tatlı sevenler için harika bir alternatif.
- Keşkül: Hafif ve badem aromalı Osmanlı tatlısı.
- Sakızlı Muhallebi: Sakız lezzetiyle bambaşka bir deneyim sunar.
Fırın sütlaç, hem nostaljik hem de lezzetli bir tatlı olarak mutfaklarımızda özel bir yere sahiptir. Misafirlerinize sunabileceğiniz klasik ama etkileyici bir sütlü tatlı arıyorsanız, bu tarif tam size göre! 🥄🍮
Afiyet olsun!