Samsa, Orta Asya mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir ve özellikle Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan gibi ülkelerde yaygın olarak tüketilir. Bu lezzetli börek, tarih boyunca farklı kültürlerin mutfaklarına da ilham kaynağı olmuştur.
Tarihçesi
Samsa’nın kökeni, Eski Pers İmparatorluğu dönemine kadar uzanır. Tarihi kayıtlara göre, Pers İmparatorları tarafından da sevilen bir yiyecek olan samsa, zamanla Orta Asya’nın çeşitli bölgelerine yayılmıştır. Bu yayılma süreci, samsa’nın farklı kültürlerde benzer versiyonlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Örneğin, Hindistan, Pakistan ve Nepal’de tüketilen “samosa” ve Osmanlı mutfağındaki “samsa tatlısı” bu etkileşimin bir sonucudur.
Samsa’nın Orta Asya’daki popülaritesi, bölgenin göçebe kültürüyle de ilişkilidir. Göçebe topluluklar için pratik bir yiyecek olan samsa, kolay taşınabilirliği ve doyuruculuğuyla tercih edilmiştir. Ayrıca, tandır fırınlarında pişirilmesi, ona özgün bir lezzet katmıştır.
Geleneksel Samsa Tarifi
Samsa, genellikle et, soğan ve baharatlarla doldurulmuş hamurun fırında pişirilmesiyle hazırlanır. İşte geleneksel bir Özbek samsa tarifi:
Malzemeler
Hamur için:
- 500 gram un
- 1 çay kaşığı tuz
- 250 ml su
- 100 gram tereyağı (eritilmiş)
İç harcı için:
- 300 gram kuzu veya dana eti (küçük küpler halinde doğranmış)
- 2 adet büyük soğan (ince doğranmış)
- 1 çay kaşığı tuz
- 1 çay kaşığı karabiber
- 1 çay kaşığı kimyon
Üzeri için:
- 1 adet yumurta sarısı
- Susam veya çörek otu (isteğe bağlı)
Hazırlanışı
- Hamurun Hazırlanması:
- Unu geniş bir kaba eleyin ve tuzu ekleyin.
- Yavaş yavaş suyu ekleyerek yumuşak bir hamur elde edene kadar yoğurun.
- Hamuru streç filmle sararak yaklaşık 30 dakika dinlendirin.
- İç Harcın Hazırlanması:
- Doğranmış eti, ince doğranmış soğanı, tuz, karabiber ve kimyonu bir kapta iyice karıştırın.
- Hazırladığınız iç harcı buzdolabında dinlendirin.
- Hamurun Açılması ve Doldurulması:
- Dinlenen hamuru unlanmış bir zeminde ince bir şekilde açın.
- Eritilmiş tereyağını hamurun üzerine fırça yardımıyla sürün.
- Hamuru rulo şeklinde sarın ve yaklaşık 5 cm genişliğinde parçalar kesin.
- Her bir parçayı dik olarak yerleştirip, ortasını parmaklarınızla bastırarak küçük yuvarlak hamurlar elde edin.
- Bu hamurların ortasına hazırladığınız iç harçtan koyun ve üçgen veya kare şeklinde kapatın.
- Pişirme:
- Hazırladığınız samsaları yağlı kağıt serili fırın tepsisine dizin.
- Üzerlerine çırpılmış yumurta sarısı sürün ve isteğe bağlı olarak susam veya çörek otu serpin.
- Önceden ısıtılmış 200°C fırında yaklaşık 25-30 dakika, üzerleri altın rengini alana kadar pişirin.
- Servis:
- Fırından çıkan sıcak samsaları servis tabağına alın ve sıcak olarak servis edin.
Bu geleneksel tarif, Orta Asya’nın otantik lezzetini mutfaklarınıza taşıyacaktır. Samsa, çay saatlerinde veya ana yemek olarak sofralarınızı zenginleştirecek bir seçenektir.
