Sklandrausis, Letonya’nın batı kıyılarında yaşayan Livonyalı halkına dayanan bir geçmişe sahiptir. Geleneksel olarak çavdar unu ile yapılan bu turta, iç harcı olarak tatlı patates ve havuç püresiyle hazırlanır. İlk olarak 19. yüzyılda Livonya bölgesinde tüketildiği bilinmektedir ve Letonya’nın coğrafi işaret tescili (PGI) alan ulusal yemeklerinden biri olmuştur. Genellikle özel günlerde ve festival sofralarında yer alır.

Tatlı ve tuzlu aromaların birleştiği bu özgün turta, Avrupa’da oldukça az bilinen ama kesinlikle keşfedilmeye değer bir tariftir!

Sklandrausis İçin Malzemeler (4-6 Kişilik)

Hamur için:

  • 2 su bardağı çavdar unu
  • ½ çay kaşığı tuz
  • 2 yemek kaşığı tereyağı (eritilmiş)
  • ½ su bardağı su

İç Dolgusu İçin:

  • 2 adet büyük havuç (haşlanmış ve ezilmiş)
  • 2 adet büyük patates (haşlanmış ve ezilmiş)
  • 1 yemek kaşığı tereyağı
  • 3 yemek kaşığı bal veya esmer şeker
  • ½ çay kaşığı tarçın
  • ½ çay kaşığı kakule (isteğe bağlı)
  • ½ çay bardağı süt veya krema

Üzeri İçin:

  • 1 yemek kaşığı ekşi krema veya yoğurt
  • 1 yemek kaşığı bal (üzerine sürmek için)

Sklandrausis Nasıl Yapılır?

1. Hamurun Hazırlanması

  • Çavdar ununu bir kaba alın, tuz ve eritilmiş tereyağını ekleyin.
  • Yavaş yavaş suyu ekleyerek ele yapışmayan bir hamur yoğurun.
  • Hamuru 10 dakika dinlendirin ve küçük, yuvarlak tartolet tabanları şeklinde açın.

2. İç Harcın Hazırlanması

  • Haşlanmış patatesleri ve havuçları bir kaba alarak püre haline getirin.
  • Üzerine bal, tereyağı, süt, tarçın ve kakule ekleyip karıştırın.

3. Turta Tabanlarını Hazırlama

  • Yuvarlak açtığınız hamurları yağlı kağıt serili fırın tepsisine dizin.
  • Kenarlarını hafif yukarı kaldırarak turta tabanı şekli verin.

4. Pişirme Aşaması

  • İç harcı hamurların içine yayın ve üzerlerine ekşi krema sürün.
  • Önceden ısıtılmış 180°C fırında 25-30 dakika kadar pişirin.

5. Servis Önerisi

  • Fırından çıkan sıcak Sklandrausis’lerin üzerine bal gezdirerek servis yapabilirsiniz.
  • Yanında bitki çayı veya kahve ile harika bir lezzet oluşturur.

Sklandrausis’in Besin Değerleri (1 Adet İçin)

  • Kalori: ~180 kcal
  • Karbonhidrat: ~35 g
  • Protein: ~3 g
  • Yağ: ~4 g
  • Lif: ~4 g

Sklandrausis’in Sağlığa Faydaları

  • Çavdar unu, yüksek lif oranı ile sindirime yardımcı olur.
  • Havuç ve patates, beta-karoten ve potasyum açısından zengindir.
  • Bal ve tarçın, bağışıklık sistemini destekleyici doğal tatlandırıcılardır.

Glutensiz bir versiyon için çavdar unu yerine karabuğday unu kullanılabilir.

Kaynaklar

  • [1] Latvian Cuisine, “Traditional Sklandrausis Recipe”, 2021.
  • [2] European Commission, “Protected Geographical Indication: Sklandrausis”, 2020.
  • [3] Food History Journal, “The Cultural Significance of Sklandrausis in Latvia”, 2022.