2012’nin son günlerinde New York Times’ta yayımlanan “Chasing Anchovies on Turkey’s Black Sea Coast” başlıklı makale, Karadeniz’in eşsiz lezzeti hamsiyi tüm dünyaya tanıttı. Roby Eckhardt’ın yazısıyla Karadeniz’in Ünye, Ordu, Giresun, Trabzon gibi sahil kentlerindeki hamsi kültürü detaylı bir şekilde anlatıldı.
Bu yazı, Türkiye’de hamsiye olan ilgiyi tekrar canlandırdı. Evliya Çelebi’nin 1650’lerde Trabzon’da sahildeki hamsi avlarını betimleyen anlatımı da bu makalede yer aldı. Çelebi’nin gözlemleri, hamsinin Karadenizliler için ne kadar değerli olduğunu ve bu balığın bölge halkının günlük yaşamındaki önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
Hamsinin Önemi ve Lezzeti
Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrili olsa da balık tüketimi yeterince yaygın değil. Ancak hamsi, bu konuda bir istisna. Lezzeti ve erişilebilirliği sayesinde hem sofralarda hem de kültürel hafızada kendine özel bir yer edinmiştir.
- Hamsi Çeşitleri: Izgara, tava, buğulama, haşlama, mısır ekmeğiyle yapılan kombinasyonlar ve pilav en bilinen hamsi yemekleridir.
- Kültürel Yansımalar: Hamsi, Karadeniz mutfağının ve kültürünün simgesi olarak yerel halkın günlük yaşamının ayrılmaz bir parçasıdır.
Yaratıcılık ve Geleneksel Lezzetlerin Güncellenmesi
Geleneksel lezzetler modern yorumlarla güncellenerek genç kuşaklara da hitap edebilir. Hamsiyle hazırlanan tarifler, sağlıklı, ekonomik ve lezzetli bir beslenme seçeneği sunar. Bu yaratıcı yaklaşım, yöresel mutfakların fast food zincirleriyle rekabet etmesine de olanak tanır.
Hamsili Kaygana Tarifi
Malzemeler:
- 1 kg hamsi
- 1 bağ pazı
- 8 yumurta
- 100 gr mısır unu
- 1 çay kaşığı karabiber
- 2 çay kaşığı tuz
- 2 çay kaşığı tarçın
- 25 gr zeytinyağı
Yapılışı:
- Hamsiyi Hazırlayın: Hamsilerin kafa, kuyruk ve kılçıklarını ayıklayıp yıkayın. Tuz ekleyerek 30 dakika bekletin.
- Pazıyı Haşlayın: Yıkadığınız pazıyı 3 dakika kaynar suda bekletip çıkarın ve soğumaya bırakın. Ardından doğrayın.
- Karışımı Hazırlayın: Yumurtaları az tuzla çırpın, doğradığınız hamsi ve pazıyı ekleyin. Karışıma mısır unu, karabiber ve tuz ekleyerek iyice karıştırın.
- Fırında Pişirin: Fırın tepsisini yağlayın ve karışımı dökün. 180 derece fırında 15 dakika pişirin. Çıkarmadan 3-4 dakika önce üzerine tarçın serpin.
- Servis Edin: Dilimleyerek ya da porsiyonluk kaplarda servis yapabilirsiniz.
Hamsi, sadece bir balık değil, aynı zamanda bir kültür simgesidir. Karadeniz’in eşsiz lezzetlerini sofralarınıza taşımak için bu geleneksel tarifleri deneyebilirsiniz.
Kaynak: Habertürk, Ali Esat Göksel