Doğadan toplanan mantarların zehirli ve zehirsiz olduğunu anlamak için başvurulan sıra dışı yöntemler dikkat çekiyor. Kimileri mantarın etkisini tavuklar üzerinde deneyerek, kimileri de “gümüş kaşık testi“ne başvurarak mantarların yenilebilirliğini ölçmeye çalışırken, bazıları da kurutulmuş mantarların zehirsiz olduğuna inanıyor.
Aksaray Üniversitesi Aksaray Meslek Yüksekokulu’nun Mantarcılık Programı öğretim görevlisi Hülya Güvenç, doğada binlerce mantar türü bulunduğunu belirterek, bunların zehirli ve zehirsiz olmak üzere iki gruba ayrıldığını söyledi. Doğadaki mantarların genelde yağışların ardından gün ışığına çıktığını belirten Güvenç, “Bu mantarlar çok eski zamanlardan beri insanlar tarafından besin maddesi olarak tüketilmektedir” dedi. Mantarların zehirli ve zehirsiz olduğunu anlamak için insanların yanlış inanışlara sahip olduğunu kaydeden Güvenç, “Kimileri mantarların zehirli ve zehirsiz olduğunu anlamak için gümüş kaşıkla mantarı birlikte kaynatıyor. Kaşık kararırsa mantar zehirli, aksi halde zehirsiz deniliyor. Bazıları ise mantarı tavuğun önüne atıyor. Mantardan yiyen tavuk ölürse zehirli, yaşarsa zehirsiz olduğuna inanılıyor. Kimi ise kurutulmuş mantarların zehirsiz olduğunu düşünüyor. Tüm bu inanışlar bilimsellikten uzak yanlıştır” diye konuştu.
Zehirsiz mantarın insan sağlığı için önemli bir besin maddesi, zehirli mantarların ise öldürücü derecede tehlikeli olabileceğini belirten Güvenç, şunları söyledi: “Zehirli ve zehirsiz mantarları ayırt etmek oldukça güçtür. Bilimsel araştırmalara göre, zehirli mantarların tüketilmesi sonucu bir takım faktörlere bağlı olarak insan sağlığı olumsuz derecede etkilenmektedir. Zehirli mantarın cinsi, tüketilen miktar gibi faktörler zehirlenme sürecini etkilemektedir. Mantar zehirlenmesinin ilk belirtileri midede bulantı, kusma, tansiyonda düşme ve kalp ritm bozukluğu gibi belirtilerdir. Bu durumlarda hemen doktora başvurulmalıdır. Ayrıca mantarın zehirli olup olmadığını anlamak için laboratuvar koşullarında içindeki maddelerin belirlenmesi ya da mantarın morfolojisinin uzman kişiler tarafından incelenmesi gerekir.”
En güvenilir kültür mantarı: Son günlerde yağışların ardından insanların doğadaki mantarları bilinçsizce tüketmeleri sonucunda mantar zehirlenmeleri yaşandığını vurgulayan Güvenç, “Halkımız doğada çıkan mantarlardan uzak durmalı, hatta zehirlenme ihtimaline karşı tüketmemelidirler” dedi. Mantar tüketiminde kültür mantarının tercih edilmesini tavsiye eden Güvenç, şöyle devam etti: “Sağlığımızı riske atmamak için doğadaki mantarlar yerine kültür mantarı tercih edilmelidir. Doğadaki zehirsiz mantarlarla kültür mantarının protein ve vitamin içeriği genelde birbirine yakındır. Kültür mantarı protein, mineral madde ve vitamince zengin bir sebzedir. Yağ oranının düşük olması nedeniyle iyi bir diyet yemeğidir. İçermiş olduğu folik asit kansızlığın giderilmesinde etkilidir. Kalp, damar ve şeker hastalığı olanlar rahatlıkla tüketebilirler. Halkımız kültür mantarını satın alırken, üretim ve tüketim tarihi ve saklama koşulları, üretici firmanın adının etiketlendiği ambalajlarda kültür mantarı tercih etmelidirler. Kültür mantarı bu koşullara sahipse sağlıklıdır ve insanlar hiç çekinmeden tüketebilirler.”
Doğal mantar yerken hangi mantarı yediğinize dikkat etmeli, zehirlenme ihtimalini asla aklınızdan çıkarmamalısınız.
Kaynak: Milliyet
