Sonbaharın gelişiyle birlikte zeytin hasadı başlar ve özellikle Ege Bölgesi’nde taze zeytinyağı kokuları kahvaltı sofralarını, yemekleri süslemeye başlar. Ege’nin zengin ovalarından ve serin dağlarından elde edilen zeytinyağı, hem yurtiçinde hem de yurtdışında büyük bir talep görmektedir. Ancak, zeytinyağının iç tüketimi hâlâ yeterince yaygın değildir. Bunun en büyük nedenlerinden biri, Anadolu’da yemeklerde genellikle hayvansal yağlar ve çiçek yağlarının tercih edilmesidir. Son yıllarda sağlıklı beslenme eğilimlerinin artmasıyla zeytinyağı daha fazla tercih edilmeye başlamıştır. Ancak artan talebi fırsata çevirmeye çalışan kötü niyetli üreticiler, farklı yağları karıştırarak veya düşük kaliteli zeytinyağlarını işleyerek piyasaya sürmektedir. Bu nedenle, zeytinyağı alırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar bulunmaktadır.
Zeytinyağı Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
1. Coğrafi İşaret Sertifikası
Bir zeytinyağı satın alırken, ürün üzerindeki “Coğrafi İşaret” ibaresine dikkat etmek çok önemlidir. Bu işaret, ürünün belirli bir coğrafi bölgenin zeytinlerinden üretildiğini ve Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından onaylandığını gösterir. Coğrafi işaret bulunmayan ürünler, belirlenen bölgeden elde edilmemiş olabilir ve kalite açısından risk taşıyabilir.
2. Yerli Ürün Tercih Edin
Türkiye, dünya çapında zeytinyağı üretiminde önemli bir yere sahiptir. Yerli zeytinyağı tercih etmek, hem daha taze ve kaliteli bir ürüne ulaşmanızı sağlar hem de ülke ekonomisine destek olmanıza olanak tanır. Yabancı ülkelerden ithal edilen zeytinyağlarında kaliteyi anlamak zor olabilir, bu nedenle yerli ürünleri tercih etmek güvenli bir seçenektir.
3. DOP Sertifikası (Yabancı Zeytinyağı İçin)
Yabancı menşeli zeytinyağı satın almak istiyorsanız, Avrupa Birliği tarafından belirlenen “DOP (Denominazione di Origine Protetta)” sertifikasına dikkat edin. Bu sertifika, zeytinyağının kaliteli olduğunu ve sıkı denetimlerden geçtiğini garanti eder.
4. Hasat Tarihine Dikkat Edin
Zeytinyağı, tazeliğini ve lezzetini koruyabilmesi için hasat tarihinden itibaren en fazla 12 ay içinde tüketilmelidir. Bu nedenle, üzerinde hasat tarihi 12 aydan eski olan zeytinyağlarını satın almaktan kaçının.
5. Sızma Zeytinyağı Tercih Edin
En kaliteli zeytinyağı türlerinden biri olan sızma zeytinyağı, yemeklerde ve kahvaltılarda rahatlıkla kullanılabilir. Fiyatı diğer türlere göre daha yüksek olabilir ancak lezzet ve sağlık açısından faydaları bunu karşılar.
6. Yanıltıcı İfadelere Dikkat
Ürün etiketinde “X bölgesinin zeytinlerinden harmanlanmıştır” veya “seçme zeytinlerden üretilmiştir” gibi ifadeler bulunan zeytinyağlarından uzak durun. Bu tür ibareler, kaliteli ve kalitesiz zeytinlerin karıştırılarak elde edildiğini gösterebilir.
7. Asit Oranı
Zeytinyağının asit oranı kalite açısından önemli bir göstergedir.
- %0,8: Sızma zeytinyağı, yüksek kaliteli.
- %0,5: Daha kaliteli.
- %0,2: En yüksek kaliteli.
Asit oranını kontrol ederek satın alma kararı verebilirsiniz.
8. Organik Sertifika
Organik zeytinyağı alırken, sertifikasına dikkat edin. Gerçek organik zeytinyağı, üretim alanında 3 yıl boyunca uluslararası bir sertifikalandırma kuruluşu tarafından izlenir ve ancak bu süre sonunda organik sertifikası alabilir.
9. Şişe ve Etiket
Zeytinyağının kalitesi şişe veya etiketin güzelliğiyle ölçülemez. Kaliteli zeytinyağları genellikle koyu renk cam şişelerde satılır. Bu, yağın ışıkla temas ederek oksitlenmesini önler. Şişenin boğazında fazla boşluk olmamasına dikkat edin; bu, yağın oksitlenmesini ve sızmasını engeller.
10. Mantar Kapaklı Şişelerden Kaçının
Mantar kapaklar, hava sızdırma ihtimali nedeniyle zeytinyağının bozulmasına neden olabilir. Bu yüzden vidalı kapaklı şişeleri tercih edin.
Zeytinyağının Rengine Aldanmayın
Zeytinyağının rengi, kalitesini anlamak için yeterli bir gösterge değildir. Sarı veya yeşil renkte olabilir; bu durum, zeytinin cinsi ve üretim sürecine bağlıdır.
Zeytinyağı alırken dikkat edilmesi gereken noktalar, hem sağlıklı bir ürün tüketmeniz hem de paranızın karşılığını almanız için önemlidir. Coğrafi işaret, hasat tarihi, şişe tipi ve organik sertifikaya dikkat ederek kaliteli bir zeytinyağı seçebilirsiniz. Sağlıklı ve lezzetli yemekler için doğru zeytinyağını bulduğunuzda sofralarınıza eşsiz bir lezzet katabilirsiniz. Afiyet olsun!
